مقعد بخش انتهایی دستگاه گوارش است که به دلیل وجود اعصاب و عروق زیاد در این ناحیه از حساسیت بالایی برخوردار است. وارد شدن ضربه و فشار زیاد به مقعد می تواند منجر به ایجاد آسیب و بروز بیماری های نشیمنگاهی شود.

دو مورد از شایع ترین عارضه های نشیمنگاهی که آمار ابتلا به آنها روز به روز در حال افزایش است، بیماری شقاق و هموروئید است.

علائم آزاردهنده شقاق و بواسیر گاهی شبیه به یکدیگرند و ممکن است بیمار نتواند تشخیص دهد که به کدام عارضه مبتلا شده، بنابراین باید تشخیص را به عهده پزشک گذاشت. علی رغم شباهت برخی از علائم این بیماری ها، روش های درمان فیشر و هموروئید کاملا با یکدیگر متفاوتند.

در ادامه به بررسی این بیماری ها، علائم، دلایل، تفاوت ها و بهترین روش های درمان آنها می پردازیم:

شقاق یا فیشر

شقاق یا فیشر مقعدی به ایجاد یک زخم بیضی شکل کوچک در داخل یا لبه خارجی مقعد گفته می شود که بیماران آن را در دو نوع حاد و مزمن تجربه می کنند. اصلی ترین علت شقاق را می توان حرکات روده ای سخت و یبوست دانست که فشار زیادی در کانال مقعد ایجاد میکنند. شقاق با نام زخم مقعدی هم شناخته می شود و به دلیل علائم دردناک و آزاردهنده نیاز به اقدامات درمانی سریع دارد.

بواسیر یا هموروئید

بواسیر یا هموروئید یکی از شایع ترین بیماری های نشیمنگاهی شناخته می شود که به معنی تورم و بیرون زدگی رگ های مقعد است. وقتی عروق دیواره مقعد تحت فشار زیاد قرار می گیرند دچار آسیب و پارگی می شوند و هر چقدر شدت این آسیب بیشتر شود، بیماری پیشرفت می کند و علائم آن هم تشدید خواهد شد. اگر رگ های داخل مقعد دچار آسیب شوند بواسیر از نوع داخلی و اگر عروق بیرونی و اطراف مقعد آسیب ببینند بواسیر خارجی است.

هر چقدر بواسیر پیشرفته تر شود، علائم آن شدیدتر و آزاردهنده تر است و به همین دلیل توصیه می کنیم که در مراحل ابتدایی بیماری برای درمان مراجعه کنید.

علائم شایع شقاق و هموروئید

با توجه به اینکه هموروئید دارای انواع مختلف است، علائم آن می تواند تغییر کند. اما شایع ترین نشانه های این بیماری به شرح زیر است:

• بیرون زدگی یا برآمدگی در مقعد
• احساس دفع نشدن کامل مدفوع
• خونریزی هنگام دفع
• احساس درد و ناراحتی هنگام نشستن
• تغییر شکل مدفوع
• احساس خارش یا سوزش در مقعد
• قرمزی و التهاب مقعد

البته با توجه به شدت بیماری و نوع هموروئید ممکن است شما تمام یا بخشی از این علائم را تجربه کنید.

علائم شایع شقاق یا فیشر مقعدی هم به شرح زیر است:

• احساس درد زیاد هنگام مدفوع
• مشاهده خون در مدفوع یا روی دستمال
• مشاهده زخم یا شکاف در مقعد
• خارش و سوزش مقعد
• خروج ترشحات از زخم
• تورم و التهاب

معمولا نشانه های شقاق به قدری آزاردهنده است که از تحمل فرد مبتلا خارج است و مبتلایان به دنبال سریع ترین راه برای درمان شقاق مقعدی هستند.

بواسیر ممکن است در مراحل ابتدایی علائم کمتری داشته باشد اما به مرور علائم آن تشدید شده و زندگی فرد را دچار اختلال می کند.

مراجعه به دکتر متخصص

توصیه ما این است که قبل از تشخیص دقیق و قطعی بیماری تان توسط پزشک متخصص، از هیچ دارویی به صورت خودسر استفاده نکنید. همچنین استفاده از درمان های خانگی فقط بطور موقت به کاهش علائم شما کمک می کند و هر چقدر اقدام به تشخیص و درمان بیماری را به تعویق بیندازید، بیماری پیشرفته تر خواهد شد.

بنابراین با مشاهده هرگونه علائم غیرعادی حتما به دکتر متخصص مراجعه کنید تا بیماری تان بررسی و تشخیص داده شود.

شاید بپرسید باید به چه پزشکی مراجعه کنم؟

می توانید به دکتر جراح عمومی، متخصص گوارش یا بیماری های کولورکتال مراجعه کنید. اما نکته ای که باید در نظر بگیرید تجربه و تخصص پزشک مورد نظر است.

دکتر متخصص بواسیر یا شقاق، پزشکی است که تجربه درمان های موفق و تخصص و تسلط کافی به آناتومی مقعد و رکتوم را داشته باشد.

تفاوت بارز شقاق و هموروئید

شاید تصور کنید که هموروئید و شقاق تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند اما این دو بیماری هم در ظاهر و هم در علائمی که ایجاد میکنند تفاوت هایی با یکدیگر دارند.

برخی از بارزترین تفاوت های این دو بیماری را در ادامه بررسی می کنیم:

• دردی که در بیماری شقاق تجربه می کنید، هنگام دفع مدفوع تشدید می شود و به صورت تیر کشنده است. اما درد بواسیر تقریبا ممتد است و بیماران در تمام روز این درد را احساس می کنند. البته با توجه به شدت بواسیر و شقاق، شدت درد هم متفاوت است.
• تفاوت ظاهری بواسیر و شقاق تقریبا اصلی ترین تفاوت این دو عارضه است. در بیماری هموروئید بیمار شاهد بیرون زدگی یا زائده متورم در اطراف مقعد است. اما در بیماری شقاق یا فیشر مقعدی فرد شاهد زخم یا شکاف در ناحیه مقعد است که معمولا متورم و ملتهب است.

https://mag.plusmaad.com/11203-2/

زگیل پا که بیشتر در کودکان، نوجوانان و افراد مسن دیده می شود، زائده های کوچکی هستند که در صورت آلوده شدن پوست به نوعی از ویروس اچ پی وی به وجود می آیند. این زگیل ها می توانند در هر قسمتی از پا رشد کنند. اما به طور معمول در کف پا، بین انگشتان یا پاشنه پا ظاهر می شوند.

ممکن است که آنها را با نام پلانتار وارت Plantar warts نیز شنیده باشید.

برای درمان زگیل پا از روش های مختلفی از جمله دارو و پماد، لیزر درمانی، کرایو کمک گرفته می شود که در ادامه به بررسی هر یک از این روش ها می پر دازیم. 

از بین تمام روش های درمان زگیل پا؛ لیزر درمانی بهترین نتیجه را داشته و محل زائده در کوتاه ترین زمان ممکن طی 2 الی 4 هفته کاملا بهبود پیدا می کند. در درمان با لیزر هیچگونه درد، سوزش یا خونریزی وجود ندارد.

انواع زگیل پا

به طور کلی می توان گفت سه قسمت از پا وجود دارد که این زائده های پوستی به طور شایع در آنها رشد می کنند:

کف پا

به دلیل فشار وارد شده و سطح تماس بیشتر کف پا نسبت به سایر نقاط پا، امکان رویش زائده های گوشتی در این قسمت بیشتر است که به صورت خوشه ای یا تکی رشد می کنند. در برخی افراد به دلیل قوس زیاد کف پا، زگیل ها فضای بیشتری برای رشد دارند.

زگیل پاشنه پا

یکی از مکان های رایج که زگیل های پا در آنجا رشد می کنند، پاشنه پا می باشد. در این قسمت فشار وارد شده از زمین به بدن بیشتر از سایر نقاط پا حس می شود. به همین دلیل زائده ها تمایل زیادی برای تکثیر دارند.

زگیل انگشتان پا

بین انگشتان پا همیشه رطوبت و گرما بیشتر از دیگر قسمت های پا می باشد. خصوصا در کفش، پیاده روی های طولانی مدت و حتی استفاده کفش بدون جوراب یا عدم رعایت بهداشت پا، بهترین مکان برای رشد ویروس بین انگشتان می باشد.

علت زگیل کف پا چیست؟

زگیل کف پا در اثر تماس مستقیم با ویروس پاپیلومای انسانی یا همان ویروس اچ پی وی (HPV) ایجاد می شود. این ویروس همان عاملی است که باعث ایجاد زگیل در مناطق دیگر بدن از جمله زگیل تناسلی می شود. زیرا ویروس اچ پی وی دارای بیش از 120 نوع مختلف است. این ویروس به طور کلی از طریق بریدگی ها و خراش های کوچک پا به پوست حمله می کند. همچنین محیط های گرم و مرطوب مانند حمام و سونا های بخار بستر مناسبی برای رشد ویروس اچ پی وی هستند. درمان زگیل تناسلی نیز نیازمند روش های منحصر به فرد خود می باشد.

روش های انتقال زگیل پا

همانطور که پیشتر ذکر شد، مساعد ترین شرایط برای انتقال ویروس زگیل، محیط های مرطوب و خیس می باشد. در نتیجه احتمال انتقال زگیل پا در محیط های آبی مانند استخر ها، سونا های خشک و بخار بسیار زیاد است. 

علائم

بیشتر زگیل ها حتی اگر دردناک باشند هم بی خطر هستند. آنها اغلب با میخچه یا پینه اشتباه گرفته می شوند. بنابراین لازم است تمامی علائم آنها را بشناسید تا با هم به اشتباه نگیرید.

زگیل های کف پا به شکل سخت و صاف هستند. زگیل ها که روی پا یا بین انگشتان ظاهر می شوند، اغلب ظاهری برجسته و کاملا گوشتی دارند. زگیل کف پا اغلب به رنگ خاکستری یا قهوه ای است (اما در مواردی رنگ آن ممکن است متفاوت باشد). دور آنها اغلب با چند نقطه سیاه پوشیده می شود. لازم است بدانید که زگیل ها در برابر درمان بسیار مقاوم بوده و تمایل به عود مجدد دارند.

هنگامی که زگیل کف پا در نواحی تحمل کننده وزن بدن (مانند پاشنه پا) ایجاد می شود ، می تواند منبع ایجاد درد شدید و ناراحتی فرد باشد. البته درد هنگامی احساس می شود که فشار مستقیماً بر روی زگیل وارد شود.

علائم دیگر نیز شامل موارد زیر می شوند:

• خارش زائده و اطراف آن
• قرمز و ملتهب شدن
• احساس سوزش 
• خونریزی و زخم (در صورت خراشیده شدن یا برخورد به اجسام)

ادامه مطلب زگیل پا

عمل جراحی شقاق با روش اسفنکتروتومی ، درمان ساده ای است، که طی آن اسفنکتر برش یا کشش داده می شود. اسفنکتر در واقع همان عضله دایره ای مقعد است که وظیفه کنترل دفع و باز و بسته شدن دریچه مقعد را بر عهده دارد. هدف از جراحی اسفنکترومی درمان شکاف دیواره مقعد یا همان فیشر از طریق کاهش اسپاسم عضله است. این جراحی به عنوان آخرین راه برای درمان این بیماری صورت می گیرد یعنی اگر سایر درمان ها مثل استفاده از رژیم غذایی پرفیبر، مصرف نرم کننده های مدفوع، بوتاکس و … پاسخگوی درمان نباشد، درمان شقاق با جراحی اسفنکتروتومی صورت می پذیرد.

نحوه ی انجام عمل جراحی اسفنکتروتومی داخلی جانبی مقعد

برای انجام این روش جراح یک برش کوچک در اسفنکتر داخلی مقعد ایجاد می کند. هدف از این برش این است که فشار اسفنکتر را کاهش دهد زیرا هنگامی که فشار بیش از حد بالا است، شکاف های مقعد قادر به بهبودی نیستند.

این درمان تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می گیرد و معمولاً نیازی به بستری شدن در بیمارستان نخواهد بود. یعنی بیمار می تواند پس از عمل به خانه بازگردد. پس از عمل حدود شش هفته طول می کشد تا عروق این ناحیه به طور کامل بهبود یابد، اما اکثر افراد قادر به ادامه فعالیت های عادی خود از جمله رفتن به محل کار در عرض یک تا دو هفته پس از عمل جراحی هستند. اغلب افراد پس از این عمل شاهد کاهش درد شقاق مقعد به میزان قابل توجهی هستند اما درد هنگام اجابت مزاج و یا مشاهده خون بر روی دستمال توالت تا چند هفته پس از عمل طبیعی است.

جراحی بسته

در روش درمان شقاق با روش اسفنکتروتومی بسته یک برش بر روی شیار جانبی زده شده و از آن شیار عضله اسفنکتر یا دریچه را بیرون کشیده و قسمتی از آن را بسته به میزان پیشرفت شقاق مقعد قطع می کنند. انجام این روش جراحی ریسک آسیب به مخاط روده را به همراه داشته از همین روی نیاز به دقت بالایی دارد.

جراحی باز

این روش مشابه جراحی بسته است با این تفاوت که این بار برش (نیم الی یک سانتی متری) بر روی کانال مقعد زده می شود. در پایان عمل قسمت انتهایی برش را بسته به شرایط بیمار باز گشته و یا می بندند.

خطرات و عوارض جراحی اسفنکتروتومی داخلی جانبی مقعد

جراحی شقاق با روش اسفنکتروتومی از روش های موثر در درمان شقاق است اما مانند هر جراحی دیگری سختی های خود را داشته و بدون عوارض نخواهد بود. البته این عوارض برای تمامی افراد ایجاد نمی شود.

• اختلالات دفع مدفوع
• اختلال در کنترل گاز روده
• آبسه مقعدی
• درد
• خونریزی حین عمل که نیاز به بخیه دارد.

با وجود موثر بودن درمان شقاق با جراحی اسفنکترومی مقعد، این روش به عنوان بهترین روش شناخته نمی شود. چرا که جراحی عوارض و خطرات بسیاری را به همراه دارد و از همین روی به جز در موارد محدود انجام نمی پذیرد. در حال حاضر مدرن ترین و قطعی ترین روش درمان شقاق با لیزر است. زیرا لیزر هیچ یک از معایب جراحی مانند درد، خونریزی، بستری شدن در بیمارستان، پرداخت هزینه های گزاف، احتمال ابتلا به عفونت و … را به همراه ندارد به علاوه این روش چون هیچ آسیبی به عضله اسفنکتر وارد نمی کند، از بی اختیاری مدفوع نیز جلوگیری خواهد نمود. از همین روی بهترین روش درمان با لیزر شناخته می شود.

مراقبت های پس از عمل شقاق با روش اسفنکتروتومی

معمولاً دوره بهبودی پس از این جراحی در حدود 6 هفته به طول می انجامد، اما اغلب افراد در این دوره می توانند به کار های روزمره خود نیز برسند. در این دوره مشاهده خواهید کرد که درد شقاق به میزان زیادی کاهش یافته است.اما مراقبت از خود در این دوره بسیار حائز اهمیت است زیرا که می تواند در نتیجه درمان تا حد زیادی تاثیرگذار باشد.

برخی از توصیه های مراقبتی پس از درمان شقاق با روش اسفنکتروتومی عبارتند از :

• میزان استراحت در طول روز را افزایش دهید.
• سعی کنید بی‌حرکت نباشید و تا جایی که توان دارید پیاده روی کنید.
• حمام رفتن در دوره نقاهت پس از عمل منعی ندارد اما باید ناحیه مقعد را با حوله نرم خشک کنید.
• مقدار زیادی آب بنوشید.
• رژیم غذایی پر فیبر را فراموش نکنید.
• اگر در معرض یبوست قرار دارید با مشورت پزشک از داروهای نرم کننده و مسهل استفاده نمایید.
• داروهای مسکن را بر طبق نظر پزشک و در ساعات تعیین شده مصرف نمایید.
• استفاده از حمام سیتز پس از این عمل می توان تا حد قابل توجهی در بهبودی موثر باشد.
• برای کاهش فشار وارده به مقعد هنگام دفع از یک چهارپایه کوچک استفاده نمایید.
• به جای استفاده از دستمال توالت معمولی از دستمال های مرطوب استفاده کنید.
• از صابون های بدون بو استفاده نمایید.

عمل جراحی شقاق https://cliniczarei.com/fissure/treatment-sphincterotomy/ کلینیک زارعی